Wojciech Kossak, ORLĘTA LWOWSKIE, 1927

65,0 x 49,5cm - olej, tektura sygn. l.d.: Wojciech Kossak | 1927

 

Obraz wystawiany i reprodukowany:

– Juliusz Kossak (1824-1899) |Wojciech Kossak (1856-1942), Muzeum Polskie w Rapperswilu (20 VI – 24 IX), Biblioteka Polska w Paryżu (28 IX – 28 X), Muzeum Okręgowe w Suwałkach (10 XI – 31 XII), 2019, kurator E. Ptaszyńska, s. 122, 124 (wersja francuska), 98 (wersja niemiecka).

 

Porównaj:

– Pocztówka Orlęta Lwowskie – bitwa o cmentarz, ok. 1930;

– K. Olszański, Wojciech Kossak, wyd. Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Gdańsk 1990, poz. kat. 226.

 

Obrona Lwowa, podjęta w latach 1918-1919 wobec braku regularnych oddziałów Wojska Polskiego przez jego młodocianych mieszkańców, była niezmiernie żywa w pamięci Polaków w okresie międzywojennym. Stąd też naturalnie Wojciech Kossak poświęcił Orlętom swój malarski cykl. Na kompozycjach jego autorstwa pojawiają się ujęcia grup chłopców i dziewcząt w czasie walk na cmentarzu Łyczakowskim lub też pojedyncze postaci dzieci z bronią w ręku, wypatrujących wroga. Kilka takich obrazów znajduje się, m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego i Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Na rynku antykwarycznym pojawiają się one rzadko.

Wojciech Kossak (Paryż 1856 - Kraków 1942 ) – powszechnie znany malarz, postrzegany przede wszystkim jako świetny batalista. Syn i uczeń Juliusza Kossaka kształcił się w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, w Akademii monachijskiej oraz w Paryżu. W latach 1895-1902 przebywał głównie w Berlinie, pracując dla cesarza Wilhelma II. Wiele podróżował, m.in. do Hiszpanii i Egiptu, gdzie wykonywał szkice do zamierzonych panoram. W późniejszych latach kilkakrotnie wyjeżdżał do Stanów Zjednoczonych wykonując zamówienia portretowe. W 1913 był mianowany profesorem warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych. W latach I wojny światowej pełnił służbę wojskową. Był współautorem panoram: „Racławice” (1893-1894), „Berezyna” (1895-1896), „Bitwa pod piramidami” (1901) oraz szkiców do niezrealizowanej „Somosierry” (1900). Z temperamentem i swobodą tworzył szeroko malowane, dynamiczne sceny batalistyczne, historyczne, rodzajowe oraz liczne portrety. Z upodobaniem malował konie. Jego obrazy, gloryfikujące dawne i współczesne artyście polskie wojsko i bohaterstwo żołnierzy, trafiały do patriotycznych uczuć odbiorców i cieszyły się ogromna popularnością.