Wymiary: 120 x 100 cm
sygnowany i datowany l.d.: 'Ł. Gierlak '23'
Literatura
„Ale czasem też, co starzejący się spostrzegał z tryumfem, z zawrotem głowy jak i z przerażeniem, odwracał ociągliwie i powoli albo też szybko i nagle, jakby chodziło o zaskoczenie, głowę przez lewe ramię ku miejscu swego wielbiciela. Nie napotykał jego oczu, gdyż haniebna obawa zmuszała zbłąkanego do trwożnego trzymania spojrzeń na wodzy. W głębi tarasu siedziały kobiety, które strzegły Tadzia, i doszło do tego, że zakochany musiał się bać, by nie wpaść w oczy i nie ściągnąć na siebie podejrzenia”.
T. Mann, Śmierć w Wenecji, tłum. L. Staff, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1996, s. 72.
„Śmierć w Wenecji” jest uważana za najważniejszą krótkie opowiadanie autorstwa Tomasza Manna. Nowela, wydana w 1912 uchodziła za bardzo nowatorską i odważną, a to dlatego, że porusza homoseksualny wątek platonicznej miłości pięćdziesięcioletniego mężczyzny do młodego chłopca.
Początkowo opowieść można uznać za niepokojącą. Jednak po dogłębnym przeanalizowaniu jej treści można dojść do wniosku, że to niesamowita opowieść o kontraście młodości i starości. Bohater patrząc na młodzieńca wie, że już nigdy nie będzie tym, kim tamten jest. Uwodzicielskie spojrzenia to wszystko na co może sobie pozwolić główny bohater. Poprzez oko uwielbiana cielesność zachwyca; metafizyka oka pozostaje niezrealizowanym zbliżeniem, jedyną formą intymności, która przetrwa jako niespełnione pożądanie. Spojrzenie, możliwość patrzenia, oglądania ukochanego, wyidealizowanego wizerunku, daje jednocześnie gwarancję spełnienia jak i uświadamia ogrom niedosytu...
Przywołany obraz uwielbienia wywołuje poczucie onieśmielenia związanego ze spojrzeniem dosięgającym obiekt westchnień. Gustaw Aschenbach uciekając od uporczywie nawracającego, bezpośredniego kontaktu wzrokowego, prowadzi kokieteryjną grę zakochanego – wpatruje się, a jednocześnie owo zapatrzenie ma pozostawać tajemnicą. Fascynacja młodym Tadziem, mogła wywołać oburzenie i skandal obyczajowy, staje się także pokarmem zarówno dla witalności, jak i zgryzoty.
Opowieść Manna łączy w sobie klasyczną figurę dwóch freudowskich popędów – Erosa i Tanatosa. Zachowanie Gustawa von Aschenbacha, zawładnięte jest zmysłową fascynacją, która ostatecznie stała się jedną z przyczyn nagłej śmierci pisarza. Zapatrzony mężczyzna prowadził podwójną grę, miotał się pomiędzy pragnieniem i poczuciem wstydu. Oczy były zarówno źródłem cierpienia, jak i źródłem cierpienia. Idealne ciało młodzieńca, darzone tłumioną namiętnością, osadzoną w klatce kultury, wywoływało nerwowy popłoch, obawę przed skandalem, ale jednocześnie wyzwalało i odkrywało zapomnianą przyjemność. Choć dla wielu ludzi jest to istna tortura, żyjemy w społeczeństwie, w którym istnieją określone reguły moralne. I pewne związki nigdy nie będą zaakceptowane. Tak było w tym przypadku. Dojrzały 50.letni mężczyzna nie mógł nawet marzyć o relacji z 15letnim urodziwym chłopcem. Opinia publiczna nigdy by mu nie wybaczyła takiej relacji.
W prezentowanym podczas aukcji obrazie. widzimy dobrze zbudowanego mężczyznę, który ma twarz zasłoniętą maską. Nie jest to jednak maska w stylu weneckim, lecz raczej lustro, w którym, jak w soczewce odbija się otoczenie mężczyzny. W odbiciu widzimy grupkę ludzi, która z zaciekawieniem przygląda się i jemu. Tak jesteśmy skonstruowani, my obserwujemy i jesteśmy obserwowani przez innych. Nawet gdy założymy rozmaite maski społeczne, będziemy udawali kogoś innego niż w rzeczywistości jesteśmy, baczni obserwatorzy, nas zdemaskują. W ich oczach będziemy wręcz nadzy. Tak jak jest to w przypadku obrazu Łuksza Gierlaka.
