Witosław Czerwonka (1949-2015), No 5 z cyklu Typewriting, 1982

maszynopis, tusz, papier
29,7 x 21,1 cm
sygn., tyt., dat. na przodzie oprawa: drewniana rama, szkło
W serii rysunków powstających poprzez powtarzanie na kartce tego samego znaku wystukiwanego na maszynie do pisania artysta rozwijał metodę polegającą na mechanicznej powtarzalności zapisu. Ideę działania autonomicznego wypracowywał wcześniej w Rysunkach autonomicznych, potem kontynuował w latach 80. w Rysunkach anonimowych i Listach z Gdańska „pisanych” na kolejnych kartkach wypełnianych półautomatycznym pismem. Rezygnując z wszelkiego rodzaju odniesień do rzeczywistości, koncentrował się na prostej mechanice gestu artystycznego. Powtarzalny i bezosobowy sposób działania zastosował w performensie Zapis równoległy (1981), w którym nakładał kolejne warstwy znaków na tą samą, ponownie wkładaną w maszynę, kartkę papieru. Odpowiednikiem zwielokrotnienia zapisu wizualnego był multiplikowany zapis dźwięku-głosu artysty odczytującego coraz bardziej nieczytelny tekst.