Barbara Falender (1947), PODUSZKA EROTYCZNA Z CYKLU: PODUSZKI EROTYCZNE, 1973/2006 r.

porcelana szkliwiona, 26,5 x 21,5 x 10 cm
sygnowana: FALENDER
Poduszka pochodzi z serii kolekcjonerskiej nr 4.
Seria nr 1 została wykonana w epoksydzie
Seria nr 2 w marmurze carraryjskim
Seria nr 3 w brązie

Studiowała w latach 1966-1972 na warszawskiej ASP, uzyskując w pracowni rzeźby Jerzego Jarnuszkiewicza dyplom z wyróżnieniem. Pracuje w różnych materiałach: kamień, brąz, epoksyd, porcelana. Prezentowana rzeźba należy do słynnej serii „Poduszki erotyczne”. Prace te artystka po raz pierwszy zaprezentowała na wystawie w 1973 roku w Kopenhadze. Jak wspominała, zainspirował ją odcisk własnego ciała w pościeli. Odważnej tematyce i oryginalnemu ujęciu motywu towarzyszyło nowatorstwo formalne – pierwsze poduszki Falender wykonała w epoksydzie. Następnie powstały wersje w marmurze, brązie czy kruchej, delikatnej porcelanie. O tych ostatnich Hanna Kotkowska-Bareja pisała: „nowe tworzywo, miękka, biała porcelana ujawnia w cięciach i rozdarciach form agresję”. Mamy tu do czynienia z erotyką w niezwykle estetycznym wydaniu. Biel i zmysłowość gładkiej powierzchni odsyłają do klasycyzmu. Z drugiej strony fragmentaryczność w przedstawianiu ciała przypomina białe gipsy Rodina. Falender łączy metaforę z dosłownością aktu miłosnego. Dwustronna rzeźba-obiekt to z jednej skrót wizualny ale i nośnik zaskoczenia, gry w odkrywanie i zasłanianie. Na wzór antycznych posążków związanych z kultem płodności, a przedstawiających genitalia właśnie, rzeźbiarka stworzyła współczesny obiekt kultu. „Cykl Falender był po Lampach i Deserach Aliny Szapocznikow z końca lat 60. najodważniejszą na gruncie naszej rzeźby interpretacją zmysłowości, reprezentując obecny w sztuce światowej nurt obiektów fetyszy” (Dorota Grubba-Thiede, Nurt figuracji w powojennej rzeźbie polskiej, Warszawa-Toruń 2016, s. 446). Paweł Leszkowicz w kontekście wystawy artystki w Orońsku (2007/2008) pisał: „W rzeźbach Barbary Falender odnajduję coś co jest dla mnie najbardziej interesujące w sztuce polskiej lat 60. i 70. Jest to artystyczne świadectwo rewolucji obyczajowej i seksualnej, która zmieniła i wyzwoliła kulturę nowoczesną. O ile jednak rewolucja ta przekształciła zupełnie kulturę zachodnią, to w Polsce socjalistycznej stanowiła margines, który kiedyś tłumiony i cenzurowany, dzisiaj wymaga trudnej rekonstrukcji. Sztuka rzeźbiarki jest jednym z unikalnych śladów tego przełomu, który tak naprawdę w Polsce nigdy się w pełni nie dokonał, a dziś ponownie jest negowany”.

Barbara Falender jest jedną z najbardziej cenionych polskich artystek na świecie. Brała udział w wielu międzynarodowych sympozjach rzeźbiarskich, m.in. we Włoszech, we Francji, w Niemczech, w Izraelu, w Chinach. W 2007 otrzymała Srebrny Medal Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.